Libya’da Dışişleri Bakanı Necla el-Manguş’un geçen hafta İsrailli mevkidaşı Eli Cohen ile İtalya’da görüştüğü ortaya çıkınca Trablus’ta “İsrail ile görüşme” krizi patlak verdi. Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdülhamid Dibeybe tarafından açığa alınan ve hakkında soruşturma başlatılan Manguş’un evvelki gün sabaha karşı 04.00 sularında Libya hükümetine ilişkin özel bir uçakla İstanbul’a geldiği belirtildi. Libya İç Güvenlik Teşkilatı, soruşturma başlatılan Manguş’a seyahat yasağı getirildiğini açıklarken, başkentteki Milletlerarası Mitiga Havalimanı üzerinden ülkeden ayrılmasına müsaade verildiği tezlerini yalanladı. Trablus hükümetinin yayınladığı kararnamede Manguş’tan boşalan Dışişleri Bakanlığı görevini vekaleten Gençlik Bakanı Abdullah ez-Zeni’nin yürüteceği kaydedildi.
DİBEYBE’NİN HABERİ VAR MI
Manguş’un İsrailli Bakan ile görüştüğünün duyurulmasının akabinde, Libya halkı sokaklara döküldü. Başşehir Trablus’un doğusundaki Tacura bölgesi, Zaviye ve Beni Velid kentlerinde protesto şovları düzenlendi. Toplantı, evvelki gün İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından kamuoyuyla paylaşılmış, toplantının, iki ülke ortasında işbirliği ve bağ imkanlarının incelenmesini amaçladığı vurgulanmıştı. Londra merkezli The New Arab haber sitesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı habere nazaran görüşme iki ülke ortasındaki üst seviye uyum sonrası gerçekleşti. Cohen, yalnızca Manguş ile görüşmek için Roma’ya gitti. Görüşme planlıydı ve Libya Başbakanı Dibeybe’nin de haberi vardı. Libya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “resmi” bir toplantının gerçekleşmediğinin altı çizildi. Libya’nın başta Filistin davası olmak üzere Arap ve İslam uluslarının sabitlerine bağlılığının sürdüğü vurgulandı.
DAHA EVVEL DE OLMUŞTU
Manguş, “1988 Lockerbie Faciası” ile ilgili, ABD’nin talep ettiği bir Libyalı şüphelinin ABD’ye teslim edilebileceğini söylemesi üzerine iki haftalığına vazifeden uzaklaştırılmış ve hakkında ülke dışına çıkış yasağı konmuştu.
İSRAİL MUHALEFETİ: ARTIK BİZE KİM GÜVENİR?
Söz konusu görüşmeye dair açıklama yapılması İsrail’de de reaksiyonla karşılandı. Ana muhalefet lideri ve eski Başbakan Yair Lapid, görüşmenin İsrail Dışişleri Bakanlığı’nca sızdırılması ve bunun Libya’da krize neden olmasını ülkesi için, “ulusal bir rezalet” olarak nitelendirdi. Lapid, toplumsal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada, “Dünya ülkeleri, İsrail-Libya dışişleri bakanları toplantısının sorumsuzca sızdırılmasına bakıp kendilerine şunu soruyor: İsrail, dış bağlar yürütebileceğimiz, güvenebileceğiniz bir ülke mi?” tabirlerini kullandı.