İBB Meclisi ocak ayı oturumlarının 2’inci birleşimi Saraçhane’deki başkanlık binasında meclis 1. Başkanvekili Zeynel Abidin Okul başkanlığında toplandı. Düzce’de 23 Kasım 2022’de meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde büyük sarsıntısı bekleyen İstanbul’un durumunu masaya yatırmak üzere “Deprem ve kentsel dönüşüm” konusunda genel görüşme yapılması kararı doğrultusunda özel oturum düzenlendi. AKP-MHP kümesinin teklifi üzerine gerçekleştirilen oturumda AKP sıralarının boş kalması reaksiyon çekti.
“TOPLANMA ALANLARI İMARA AÇILMADI”
AKP’li Meclis Üyesi Osman Demir “İddia edildiği üzere İstanbul’da hiçbir zelzele toplanma alanı imara açılmadı. Yeni İBB idaresi dönüşüm için bir metrekare arsa üretmedi. 20 yılda İBB toplam 80 bin bağımsız ünite yılda ortalama 4 bin konut yapılmış. 2019-2022 devrinde 8 bin 541 adet konut bitirilmiş. 2 bin 500 Bayrampaşa cezaevi dönüşüm projesi ve Zeytinburnu Loca projesini söylediler. Bu projeler 2019 öncesinde yapıldı. İdare, müteahhitlere kesin hakedişlerini kendileri yaptığı için ‘biz yaptık’ dediğini açıkladı” dedi.
“40 MİLYAR DOLARLIK EKONOMİK KAYIP”
İyi Partili Meclis Üyesi Akın Gürkan, 1999 sarsıntısının akabinde üniversitelerin Marmara Denizi ve etraf vilayetler için yaptığı iddia çalışmalarını hatırlatarak “İstanbul, beklenen 7.5 büyüklüğündeki bir zelzeleye hazırlıksız yakalanırsa; 50 bine yakın bina yıkılacağı ya da ağır hasar göreceği, 200 bine yakın binanın da orta ve üstü hasar alacağı kestirim ediliyor. 140 milyon ton enkazın çıkacağı, 40 milyar dolarlık ekonomik kayıp oluşacağı, Avrupa yakasının güney kısmının en büyük hasarı alacağı üzere varsayımlar yapılmıştır” dedi.
“YASA SARSINTI SORUNUNU ÇÖZEMEDİ”
Gürkan, 2012 yılında çıkarılan “6306 sayılı afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi” kanunu ile kamu otoritesine harikulâde yetkiler verildiğini fakat yasanın maksadına hizmet etmediğini vurguladı. Gürkan “Yasa zelzele sorununu çözemedi. Yasanın uygulaması başlı başına bir kentsel afet, kentsel cinayet olarak karşımıza çıktı” dedi.
“YEŞİL ALANLAR RANT UĞRUNA KAYBEDİLİYOR”
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun bu yasa çerçevesinde İstanbul’un yerleriyle ilgili yaptırdığı incelemeye atıf yapan Gürkan, şu tabirleri kullandı;
*130 proje, 78 donatı alanı ve tam 7 orman alanından 85 milyar dolar üzere inanılmaz bir rant elde edildiği tespitini yaptırdı. Ne yazık ki kamu toprakları, sarsıntıyla çaba için değil, bu özel yasalar kullanılarak satılmaya, imara açılmaya, yüksek imarlar verilerek, yüksek gelirler elde edilen kapılar haline getirildi.
*Kamu yerleri, bu yasalar, bu kentin zelzele toplanma alanları, yeni toplumsal konut alanları ve çürük yapı stokunun yenilenmesi için kullanılmalıydı. Bu türlü inanılmaz bir fiyat İstanbul Büyükşehir belediyesine kaynak olarak gelmiş olsa İstanbul’da zelzeleye dayanıksız konut bırakılmaz, hepsi yenilenirdi.
*İstanbul yeşil alanlarını ve donatı alanlarını bir defa daha konut rantı uğruna kaybediyor. Vatandaşlarımızın zelzele korkusu istismar ediliyor, rant uğruna insanların canı hiçe sayılıyor, İstanbul’un askeri alanları, ormanları ve hatta mezarlıkları üzere müdafaa altında tutulması gereken yerlerinde dahi tıpkı tablo görülüyor.
*Çınarköy, Dikmen, Haliç Port, Maslak 1453, Ormanköy ve daha kaçları yalnızca 4-5 örnekte yaklaşık 3 milyon metrekareyi aşkın yapılaşma elde ediliyor. Ama ne yazık ki bu yasa zelzeleye dayanıksız meskenlerde yaşayan insanlarımızın, çocuklarımızın kederini çözmüyor.
“17 AĞUSTOS FARKINDALIK GÜNÜ OLSUN”
İyi Parti Küme Sözcüsü Suat Sarı 17 Ağustos’un İstanbul’da zelzele farkındalık günü olması önerdi. Sarı tüm kamuda ulaşım ve trafik acil eylem müdürlüğü kurulması gerektiğini de vurgulayan Sarı “İlçe belediyelerimizde afet ve zelzele şefliklerinin kurulması, acil yollarda lojistik ve birinci yardım için; belediyelerimizde taban ölçüde motosiklet ve bisiklet temini gerekli. Devlet ve kurumlarının, 16 milyon nüfuslu ve 800 bin riskli binası bulunan bir kentin afetini yönetmesi, afet şuurunun yurttaşlarda oluşması ile mümkün olabilir. AFAD uyumunda, İstanbul’da tüm sivil toplum kuruluşları, sanayi ve ticaret odaları, lokal idareler ve afet gönüllüleri ile bu seferberliğin başlatılması gerekiyor” dedi.
“REKLAMA DEĞİL SARSINTIYA BÜTÇE AYIRIN”
AKP’li Meclis Üyesi Kadem Ekşi İBB idaresinin zelzele siyasetini eleştirerek “İBB, 4 yılda İstanbul’un zelzele direncini artırmak yerine sorumluluğunu öbür kurumlara attı. İBB, İstanbul’un yükünü almak yerine yük olmaya başladı. ‘Kanun yetersiz, kaynak yok, iktisat kötü’ diyerek kendi beceriksizliğinizi örtmeye çalışıyor, algı yapıyorsunuz. Reklama değil sarsıntıya bütçe ayırırsanız kaynak meselesini çözersiniz. Zelzele konusunda sıfır çektiniz” dedi. Kırmızı kart gösteren Ekşi “Nereye aday olursan ol senin karnen bu” diyerek İmamoğlu’na göndermede bulundu.
“İBB BAŞKANI MECLİSTE YOK”
AKP Grup Başkanvekili Tevfik Göksu da “Deprem İstanbul için en hayati bahis. İBB Liderinin bu kürsüden söylediği tabir ile en büyük tehdit. İBB Başkanı şu an nerede? Süleymaniye’de çeşit yapıyormuş. Mecliste sarsıntı konuşuluyor ve İBB Başkanı mecliste yok. İstanbul halkının takdirine sunuyorum” dedi.
İyi Partili Meclis Üyesi Ali Kıdık’ın AKP sıralarına yönelik “gidiyorsunuz” reaksiyonuna yanıt veren Göksu “İyi Parti’nin oyu 11. Yüzde 11’lik parti kalkmış bize ‘gidiyorsunuz’ diyor. Anketler sizi yanıltıyor. Bu halk sizi seçmez” dedi.
“CHP KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN ÖNÜNDE EN BÜYÜK ENGEL”
Göksu özetle şunları söyledi:
*CHP’li arkadaşlar bu ülkede kentsel dönüşümün önünde en büyük mahzur sizsiniz. İBB, 4 yıldan beri Avcılar’da imar artışıyla ilgili talepten öteki bakanlığa ikinci bir müracaatı var mı? Şu anda kentsel dönüşüm ile ilgili her türlü türel altyapı, dayanak tamam.
*Önce bu işi siyaset üstü tutacağız. Ak Parti yaptığı vakit rantsal dönüyüm, CHP yaptığı vakit kentsel dönüşüm oluyor. Gelin bu kentsel dönüşümü her yerde tartışma dışı bırakalım. Yoksa uzaklık almakta zorlanırız.
*Zararın neresinden dönersek kardır. Billboardlara asılan reklamlar, yandaş kanallara verilen reklamlar, bütçenin neresinde yazıyor. İBB şu an billboard ihalesi nedeniyle Türkiye’nin en büyük yolsuzluk davası ile karşı karşıya.
*2023 bütçesini zelzeleye nazaran yine revize edelim biz takviye veririz. Bağırıyorlar bağırıyorlar yüzde 22’nin üzerine çıkmıyorlar. Milletimiz CHP’nin kelamına inanmıyor. Biz kelamımızı daima tuttuk. 2023 seçimlerinden de Allah nasip ederse zaferle çıkacağız.