Ticaret Bakanı Ömer Bolat, emlakta 15 Eylül’de yeni bir düzenlemenin başlayacağını belirterek, “Emlakta, ilan sitelerinde doğrulanmış ilan periyoduna geçilecek. Konut satacak kişi, e-devlet üzerinde gayrimenkulünü seçerek emlakçıyı yetkilendirecek. Yetkilendirilmiş emlakçılar, bu satışlara aracılık edecek. Otomotivde de birebir sistemi getireceğiz.” dedi.
Bolat, Kayseri’de gazetecilerle bir ortaya geldiği toplantıda, 3 Haziran 2023’te vazifeye atandıktan sonra 2028 vizyon programını açıkladıklarını, bu program kapsamında mal ihracatında 375 milyar dolar, hizmet ihracatında 200 milyar dolar hedeflediklerini, bu 5 yıllık programın altını çeşitli destekleme programı ve stratejilerle doldurduklarını anlattı.
14 aylık misyon müddeti boyunca 1300’e yakın heyet kabul ettiğini, sektörel meseleler ve kuruluşların lisana getirdiği hususları dinleyip tahlil aradıklarını söz eden Bolat, 2022’de ithalatın 376 milyar dolara çıktığını, geçen yıl ise ithalatı 362 milyar dolara indirmeyi başardıklarını söyledi.
“FAHİŞ ARTIŞLARIN YAŞANMADIĞI BİR 2-3 AY YAŞIYORUZ”
Hem dünya hem Türkiye için çalkantılı periyotta artık yeni bir dengeleme, konsolidasyon devrinin başladığını, yeni bir OVP ile somut maksatların ortaya konulduğunu lisana getiren Bolat, şunları kaydetti; “Türkiye’de de yerli ve ulusal endüstrinin korunması için dampingli aksiyondan, sübvansiyonlu ithalattan, dampingli ithalattan, menşe saptırmasıyla içeriye giren yahut girmeye çalışan ithalattan gümrük tarife durumu değiştirilmiş ithalat kalemlerine yönelik yasal önlemler aldık. Yani gümrük rejimimizin ve dış ticaret siyasetimizin bize emrettiği kuralları, kanunları uygulamak… Dampingli ithalat varsa antidamping soruşturması, sübvansiyonlu ithalat tespit ettiğimizde fark giderici vergi soruşturması, korunma tedbiri soruşturması ve kepenk kapatan, sıkıntı duruma düşen, personellerini çıkarmak zorunda kalan bölümlerle alakalı da bu tıp önlemleri almak durumunda kaldık. Zati bunun somut sonuçlarını da görüyoruz.
Şu anda yıllıklandırılmış ithalatımız 343 milyar dolara kadar geriledi. Böylelikle döviz rezervlerimiz yükselmeye başladı. Döviz arzımız artmaya başladı. Bu manada dövizde bir stabilite oldu. Fiyatlar, son 2-3 aydır istikrara geldi. Fahiş artışların yaşanmadığı bir 2-3 ay yaşıyoruz. Dezenflasyon süreci hazirandan itibaren iktisatta ve piyasalarda tesirini gösteriyor. Hasebiyle dış ticarette bu önlemleri faal bir biçimde uyguluyoruz. Yalnızca bize kanunların ve dış ticaret rejiminin emrettiği vazifeleri yapıyoruz. Haklı, adil ticarete evet. Zarurî, yasal, haklı ithalata evet. Lakin bunun dışındaki yanlış uygulamalara da biz ‘dur’ diyoruz. Birçok kesimde yerli, ulusal üretimin, istihdamın arttığını görüyoruz. Zati toplam istihdam sayısındaki artış da bunu gösteriyor.”
Ömer Bolat, hükümet olarak misyonlarının ihracatçıların rahatlaması için girdi maliyetlerinin düşmesi ve ellerindeki bütçe imkanlarıyla, Bakanlıklarına tahsis edilen mali bütçeyle gerekli takviyeleri, dayanak programlarını hazırlayıp ihracatçıların ardında, yanında yer almak olduğunu vurgulayarak, “Yeni takviye programı da bu çerçevede açıklandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Merkez Bankamızla da koordineli olarak finansmana ulaşım, finansman maliyetlerinin düşürülmesi üzere uğraşlar içindeyiz. Zati inşallah eylül sonrası, ekim üzere enflasyonun yüzde 50 ve altına yıllıklandırılmış olarak düştüğünü gördükçe kredi maliyetlerinde de aşağı hakikat inişleri daima birlikte göreceğiz. Hatta piyasa, siyaset faizinden daha önde o manada hareket edecektir diye gözlemliyoruz. Piyasalardan aldığımız müşahedeler ve sinyaller de bu istikamette.” diye konuştu.
Ömer Bolat, çalışanların enflasyon karşısında satın alma gücünü korumak zorunda olduklarına dikkati çekerek, “Girdi maliyetlerini stabil hale getirmek, finansman maliyeti, enflasyon ve döviz kurunun istikrarlı, stabil olduğu bir ekonomik ortamı meydana getirme uğraşı içindeyiz. Bu uğraşlarımızın da uyumu ekonomi idaresi tarafından sağlanıyor ve bir OVP çerçevesinde makro göstergeler noktasında amaçlarımıza ulaşıyoruz.” halinde konuştu. Kur noktasında, hükümetin sabit bir kur siyaseti olmadığını vurgulayan Bolat, döviz rezervlerinde son 1 yılda büyük artış kaydedildiğini, yalnızca 31 Mart seçimlerinden bu yana 85 milyar dolardan fazla döviz kaynağı girişi bulunduğunu, bunun küçük bir ölçüsünün yurt dışı kaynaklı olduğunu, öteki kısmının ise vatandaşların ve şirketlerin dövizden TL’ye dönmesinden kaynaklandığını bildirdi.
GAYRİMENKUL VE OTOMOTİV SATIŞINDA YENİ PERİYOT BAŞLIYOR
Ömer Bolat, bir soru üzerine, “İnşallah 15 Eylül’de yeni bir düzenleme başlayacak. Emlakta, ilan sitelerinde doğrulanmış ilan periyoduna geçilecek. Böylelikle ilan sitelerinde gördüğünüz ilanların hiçbiri katakulli ya da tüketiciyi aldatmaya yönelik olmayacak. Konut satacak kişi, e-devlet üzerinde gayrimenkulünü seçerek emlakçıyı yetkilendirecek. Yetkilendirilmiş emlakçılar, bu satışlara aracılık edecek. Otomotivde de tıpkı sistemi getireceğiz. Evvel emlak ile ilgili olanı yayınlayacağız. Kısa bir mühlet sonra, 1-2 hafta sonra da bunu otomotiv bölümünde uygulayacağız.” dedi. Önümüzdeki süreçte dezenflasyon siyasetinin süratli sonuç vermesiyle finansman oranları aşağı hakikat çekilmeye başladığında konut arzının da artacağı devrin geleceğini belirten Bolat, “Yani şu anda konut yapılıyor. İnşaat kesimi büyümeye katkı veriyor. Fakat daha çok zelzele bölgesinde yapılıyor. İkinci el piyasasında satışlar oluyor.” tabirlerini kullandı.
“BU ASLINDA BİR YERDE KİRALARIN DA DÜŞMESİNE SEBEBİYET VERECEK”
Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan da emlaktaki yeni düzenlemeye ait şu değerlendirmelerde bulundu: “Getireceğimiz eser ile yalnızca ilan sitelerindeki ilanların verilmesindeki etapları resmiyete bağlıyoruz. Vatandaş, e-devleti üzerinden girerek kendisine ilişkin olan gayrimenkulü seçip orada açılacak pencereden yetkili ilan satıcısının, emlakçının kodunu girerek orada emlakçıyı yetkilendirecek. Kendisi de ilan sitesine girip satabilir. Lakin emlakçıya verecek olanlar emlakçıyı yetkilendirecek. Böylelikle emlakçı almış olduğu yetkiyle bu ilanı siteye girebilecek. Biz bunu 15 Eylül’de başlatacağız. Birinci etapta hibrit olacak. Onlar da ‘doğrulanmış ilan’ diye çıkacak. Ancak yılbaşı prestijiyle tamamı doğrulanmış ilan olarak çıkmaya mecbur olacak. Böylelikle siz bir sabah kalktığınızda kendi konutunuzu ilan sitesinde satılırken görmeyeceksiniz. Yani şu anda hiç kimse ilan vermediği halde birtakım şahıslar emlak sitelerine girerek bu meskenleri satıyor. Lakin sorduğunuzda ‘yok’ diyorlar, ‘biz onu sattık’ diyorlar. ‘Size öbür ilan, diğer meskeni gösterelim’ diye bu türlü fake ilanlar veriliyordu. Gayemiz, manipülasyonu önleyerek daha yanlışsız bir piyasa işleyişini getirmek. Bu sistem 15 Eylül’de gelecek.
Arkasından birebir halde arabayla ilgili sistemi devreye sokacağız. Kişi, birinci derece akrabası, hanımı, annesi, babası ve çocuklarının da üzerine olan emlakla ilgili ilan koyabilir. O zati kimlik doğrulama sisteminde şu anda uygulanıyor. Bu kademeyle yaptığımızda ilan sistemindeki manipülasyonun önüne geçmeye çalışacağız. Bu aslında bir yerde kiraların da düşmesine sebebiyet verecek. Zira (internet) sitelerde, kirada olmayan dairelere güya kiradaymış üzere fiyatları şişirme ve spekülasyon yapılıyordu. Tıpkı aracı 10 kişi yahut tıpkı meskeni 10 kişi, siteye girerek fiyatları üst çekerek güya piyasada bu türlü bir fiyat artışı varmış üzere gösteriyordu. Bunun önüne geçmeye çalışıyoruz. Gerçek ilanlarla fiyatının doğrulanmasını sağlamaya çalışıyoruz.”